افسردگي فصلي يكي از انواع افسردگي است كه معمولا در پاييز و زمستان شاهد آن هستيم. شايد شما هم حس كرده باشيد كه با شروع فصل سرما، وضعيت خلقي تان فرق خواهد كرد. قطعا تغييرات آب و هوايي روي روان ما نيز تاثير مي‌گذارد. ممكن است با شروع برخي از ماه هاي سال احساس خوبي نداشته باشيد، اگر اين حس در شما ادامه دار باشد موجب شكل گيري افسردگي فصلي خواهد شد. در ادامه علل، نشانه ها و درمان افسردگي فصلي خواهيم پرداخت.

منبع: افسردگي فصلي | علت و علائم افسردگي فصلي

افسردگي فصلي

افسردگي فصلي يكي از انواع افسردگي اساسي يا ماژور است كه به اختصار به آن SAD مي‌گويند. اين نوع افسردگي در زنان و نوجوانان شايع‌تر است. برخلاف تصور عموم افسردگي فصلي علاوه پاييز و زمستان در بهار و تابستان نيز شايع است. با شروع فصل سرما و با كوتاه شدن طول روز افسردگي فصلي خود را به شكل هاي مختلفي نشان مي دهد.

علائم افسردگي فصلي

افسردگي فصلي در ابتدا خود را به شكل كاهش انرژي روزانه نشان مي دهد و بعد از مدتي شاهد تشديد علائم ديگر نيز هستيم. بسياري از علائم با نشانه هاي افسردگي هاي ديگر نيز مشترك هستند. متخصصين با توجه به سابقه بيمار و وضعيت او اين نوع افسردگي را تشخيص مي‌دهند. تشخيص افتراقي كار چندان آساني نيست و تنها توسط متخصصين مجرب صورت مي‌گيرد. درمان ها نيز با توجه به وضعيت بيمار ارائه مي‌شود پس اگر علائمي مشابه نشانه هاي زير را ديديد، هر چه زودتر به متخصص روانشناسي يا روانپزشكي مراجعه نماييد.

علائم افسردگي فصلي در زمستان و پاييز

پرخوري و افزايش وزن مخصوصا نسبت به غذاهاي سرشار از كربوهيدرات از جمله علائم افسردگي فصلي در زمستان و پاييز است. به دليل كوتاه شدن طول روز، افراد معمولا مايل‌اند در رختخواب بمانند يا بيشتر از قبل مي خوابند. رخوت و تنبلي از ديگر نشانه هاي افسردگي در فصول سرد است.

فكر كردن مكرر به مرگ و خودكشي و به تعويق انداختن مسئوليت هاي روزانه نيز در SAD مشاهده مي شود.

علائم در بهار و تابستان

معمولا علائم افسردگي فصلي در تابستان نقطه مقابل نشانه هاي آن در زمستان است. به عنوان مثال بي خوابي، اشتهاي كم و كاهش وزن و اضطراب يا بي قراري در تابستان مشاهده مي شود. اختلال در تمركز، احساس نااميدي و گناه نيز ممكن است بروز كند.

طبق تحقيقات كساني كه به بيماري دو قطبي مبتلا هستند در تابستان معمولا علائم شيدايي و مانياي خود را بروز مي دهند.

علل شكل گيري افسردگي فصلي

به طور كلي علت مشخصي براي شكل گيري اين اختلال وجود ندارد، اما دلايل بروز آن در هر كس، متفاوت است.

مكان جغرافيايي

محل زندگي افراد در ابتلا به اين اختلال بسيار موثر است. كساني كه در مناطقي نزديك به قطب شمال يا قط جنوب كره زمين زندگي مي‌كنند به دليل نا برابري طول روز و شب و اختلاف ميزان نور در فصول مختلف سال بيشتر در معرض ابتلا به افسردگي فصلي هستند.

 تاثير هورمون ها

تغيير در ميزان هورمون ها در فصول مختلف يكي ديگر ازعوامل پديدايي اين اختلال است. تابش نور در ترشح برخي هورمون ها مثل ملاتونين و تنظيم ساعت خواب موثر است و تغيير هر كدام از اين متغيرها احتمال افسردگي  فصلي را بالاتر مي برد.

عوامل ديگر

در خانه ماندن به دليل شرايط جوي در دراز مدت فرد را منزوي و افسرده مي كند و اين خود يكي ديگر از دلايل افسردگي فصلي است. سابقه ابتلا به انواع ديگر افسردگي نيز شانس  ابتلا را در فرد بالاتر مي‌برد. كمبود برخي از ويتامين ها مثل D نيز باعث احساس افسردگي در افراد مي‌شود.

تشخيص افسردگي فصلي

تشخيص و افتراق انواع افسردگي از يكديگر كار دشواري است؛ اما داراي اهميت است. چرا كه هرنوع آن درمان متفاوتي دارد. پس براي تشخيص به موقع و دقيق افسردگي از يك روانشناس يا روانپزشك كمك بگيريد.

در ابتدا بهتر است فرد از لحاظ جسماني ارزيابي شود تا در صورت وجود مشكل ابتدا آنها برطرف شوند. مشكلاتي مثل تيروئيد، خود باعث بروز افسردگي مي شوند. انجام تست ها و آزمايش هاي مرتبط با سطح هورمون ها و ويتامين ها نيز به تشخيص اين اختلال كمك مي كند.

اختلالات رواني همزمان با افسردگي يكي ديگر از عواملي است كه بايد به آن اهتمام ورزيد. اگر علائم افسردگي فصلي بيش از دو سال در فصول مربوطه پديدار شد و زندگي شخصي و حرفه اي شما را تحت تاثير قرار داد؛ تشخيص اختلال افسردگي فصلي، قطعي است.

درمان اختلال افسردگي فصلي

بعد از دريافت تشخيص بهتر است درمان را با كمك يك متخصص و اطرافيان شروع كنيد. شما احتمالا نمي توانيد فصل را عوض كنيد يا شرايط را به طور زيادي تغيير دهيد اما با مصرف داروها و انجان تمريناتي، دوباره از فصول مختلف لذت ببريد.

دارودرماني

روانپزشك احتمالا براي شما داروهاي ضد افسردگي تجويز خواهد كرد. مكمل هاي غذايي و ويتامين ها داروي ديگري است كه شما بايد در اين دوران مصرف كنيد.

نور درماني

تا ميتوانيد خود را در معرض نورطبيعي خورشيد قرار دهيد و در فصول سرد كه اين كار امكان پذير نيست ساعاتي پس از بيداري خود را به در مقابل يك نور غير طبيعي قرار بگيريد.

تغذيه مناسب

با رژيم غذايي مناسب و متعادل در ساعات منظم مي توانيد از افسردگي فصلي به راحتي عبور كنيد. مصرف غذاهاي سرشار از آهن و كربوهيدرات به عملكرد بهتر مغز شما كمك خواهد كرد.

روان درماني

افسردگي فصلي نيز مثل تمام انواع ديگر افسردگي نياز به روان درماني دارد كه فقط مختص به اين فصول نمي شود. بلكه توصيه مي شود مشاوره را مدتي بعد از گذر افسردگي نيز ادامه دهيد تا از بروز عوارض آن جلوگيري كنيد. در روان درماني افكار منفي شما شناسايي مي شود و راهكارهايي براي مديريت استرس به شما آموخته مي شود. ورزش و مراقبه نيز از روش هاي موثر ديگر در درمان افسردگي فصلي هستند.

سخن پاياني

افسردگي فصلي چيزي بيش تر از احساس خستگي يا كلافگي در برخي از ايام سال است. اطرافيان با قضاوت اشتباه فرايند درمان را سخت تر مي كنند و حتي ممكن است علائم فرد افسرده را تشديد كنند. افسردگي فصلي بي اهميت يا وسيله اي براي جلب توجه نيست. پس بهتر است به جاي سرزنش يا ناديده گرفتن علائم به دنبال درمان و كنترل آن باشيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه  افسردگي فصلي مي توانيد با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي آواژه از طريق شماره  02191002360 تماس بگيريد.

سوالات متدوال